| Wiatrak w Nowym Kramsku wybudowany został na początku XIX wieku. Najwcześniejsza historia o budowniczych i pierwszych właścicielach nie jest znana. Do wybuchu drugiej wojny światowej właścicielem był Maksymilian Modrzyk. W roku 1936 dokonał on przeróbki obiektu. Wymontowano wówczas elementy nośne konstrukcji i oparto ją na ceglanej podmurówce ułożonej pod ścianami wiatraka. W czasie remontu wymontowano większość mechanizmów mieląco-czyszczących wraz z kołem palecznym i wałem. Na ich miejsce ustawiono urządzenia elektryczne produkcji niemieckiej oraz zamontowano nowy system urządzeń transportujących mlewo i zboże. Wiatrak usytuowany jest przy drodze polnej prowadzącej od centrum wsi w kierunku północno- zachodnim. Ścianą nawietrzną skierowany jest w kierunku zachodnim. Wykonany jest w konstrukcji słupowo-ryglowej z drewna sosnowego, której głównymi elementami konstrukcyjnymi są cztery słupy narożne połączone poziomymi belkami ukośnymi zastrzałami. Konstrukcja ustawiona jest na prostokątnym fundamencie (fundamenty ceglane o grubości 0,55 m, posadowione na głębokości 1,2 m) z cegły łączonej zaprawą cementową. Ściany szalowane deskami na styk. Dach naczółkowy od strony śmigieł (śmigła zostały uszkodzone przez wiatr i zdemontowane w 1936 roku), dwuspadowy, krokwiowy, kryty deskami i papą. Płatwie ścian dłuższych wychodzą poza obręb budynku tworząc szczyt nadwieszony, szalowany deskami pionowo. W nawietrznej części dachu znajduje się okno wycięte w szalunku ścian oraz osadzone w ramach zamocowanych w konstrukcji szkieletowej wiatraka. Okno jest skrzynkowe, dwuskrzydłowe, sześciopolowe. Drzwi - zbożowe i mączne - płycinowe. Ramę tworzą słupy konstrukcji ścian. Drzwi wejściowe spongowe. Okno w południowej elewacji w słupach w konstrukcji dwuskrzydłowe, czteropolowe. Do poszczególnych kondygnacji wejście schodami jednobiegowymi wpuszczanymi. Wyposażenie młyna: na parterze znajduje się czyszczarnia do zboża wraz z tryjerem o konstrukcji metalowej. I piętro: kosz zasypowy, gniotownik kamienny - sztorcowy, mieszarka o pojemności 1 tony. Maszyny te poruszane są przez transmisję o długości 7 m wraz z łożyskami. Oprócz tych urządzeń znajdują się: dwa elewatory pojedyncze i dwa podwójne, mieszarka pionowa na otręby, walec pojedynczy. Na drugim piętrze znajdują się następujące urządzenia: Kosz nasypowy do zboża, łuszczarka szmerglowa z wietrznikiem, druga łuszczarka szmerglowa, szczotkarka, filtr tłoczący czterorękawowy, elewatory: pojedynczy i podwójny. Poddasze. Na poddaszu znajduje się silnik elektryczny (źródło napędowe młyna) o mocy 14 kW, winda mechaniczna do podnoszenia worków, odsiewacz płaski dwudziałowy, szafa aspiracyjna dwurękawowa z wietrznikiem, transmisja, na której osadzone są tarcze (5 sztuk), elewator pojedynczy, filtry: dwu- i czterorękawowy. Przy budynku młynarskim znajduje się szopa przylegająca do budynku młynarskiego, służąca jako warsztat podręczny dla młyna. Młyn w Nowym Kramsku wpisany jest do rejestru zabytków województwa lubuskiego decyzją z dnia 19 czerwca 1980 r. pod nr 3169.
Młyn - galeria
|